Ikebana – hay còn được biết đến như là kadou là nghệ thuật về cắm hoa của Nhật. Ban đầu là từ các nhà sư cắm hoa để thờ Phật rồi từ thế kỉ 15 đã trở nên một nghệ thuật độc lập và đặc sắc của Nhật bản.
Không đơn giản chỉ là xếp những bông hoa vào trong một vật đựng, ikebana là hình thức nghệ thuật có kỉ luật mang bóng dáng của cả con người và thiên nhiên. Ngược lại với ý kiến cho rằng cắm hoa là tuyển tập của vài ba hay đa màu sắc của hoa nở, ikebana thường nhấn mạnh các khu vực khác như là cây, lá, cành và tạo thành hình, đường nét và dáng dấp. Ikebana vì thể là sự thể hiện đầy sáng tạo nhưng tuân theo những niêm luật. Quy tắc chủ đạo là toàn bộ các yếu tố được sử dụng để tạo dựng phải là tự nhiên, là cành, là nhành, là lá là hoa, là cây cỏ. Chủ định của người nghệ nhân cắm hoa được thẻ hiện thông qua sự kết hợp của các màu, dáng tự nhiên, đường nét mềm mại và thường có những dụng ý.
Mặt khác ikebana còn là sự tối thiểu, nghĩa là việc cắm hoa chỉ sử dụng ít nhất số hoa nở so với các lá, cành. Cấu trúc của nghệ thuật cắm hoa Nhật bản dựa trên cơ sở là hình tam giác với 3 điểm chính, thường là những cành con, tượng trưng cho trời, đất và con người hoặc mặt trời, mặt trăng và tình yêu và trái đất. Bình hoa là chìa khóa của hỗn hợp đó, và có nhiều loại bình được sử dụng để cắm hoa .
Khía cạnh tinh thần của Ikebana được xem là quan trọng nhất đối với những người cắm hoa. Sự yên tĩnh là yếu tố bắt buộc trong quá trình thực hành Ikebana. Đó là khi con người tỏ lòng cảm kích vạn vật trong tự nhiên mà ngày thường người ta bỏ qua vì bận rộn. Con người trở nên kiên nhẫn hơn, độ lượng hơn đối với không những thiên nhiên mà ngay cả với người khác, ở mọi lúc, mọi nơi. Lúc thực hành Ikebana cũng là khi con người cảm thấy gần gũi với thiên nhiên, và thiên nhiên làm cho tâm hồn, tâm trí và cơ thể họ thanh thản.
Những nét cơ bản của nghệ thuật Ikebana:
– hình thức không đối xứng
– nghệ thuật sử dụng” khoảng trống” như là sự thiết yếu của việc sắp xếp
– ý nghĩa của sự hài hòa giữa các nguyên liệu, bình hoa, cách tạo dáng
– ngụ ý về các mùa
Các cách tạo dáng căn bản:
Rikka- hoa cắm đứng được tạo dáng bởi ý tưởng là sự thể hiện của Phật với vẻ đẹp tự nhiên. bao gồm 7 nhánh tượng trưng cho đồi núi, thác nước, thung lũng và các vật thể tự nhiên được trình bày theo những cách cụ thể. Thường được cắm trong các lọ hoa cao, bình cao.
Khi nghi lễ uống trà xuất hiện thì có loại hình Chabana – loại hoa cắm sử dụng cho nghi lễ Trà- rất đơn giản.
Nageire là kiểu không có cấu trúc được phát triển từ kiểu Seika hoặc Shoka- cắm thẳng, đơn giản. Là một bó hoa bó chặt và tạo thành một tam giác bao gồm 3 cành. Và Nageire được xem là kiểu cổ điển. Nagaire là cách hoa được cắm trong các bình hoa cao.
Seika hoặc Shoka là kiểu gồm chỉ có 3 nhánh chính được xem như là Trời, Đất và con người. Cũng là kiểu đơn giản được thiết kể để khoe vẻ đẹp và sự đồng nhất của cây.BÌnh hoa thường là bình cao.
Jiyuka là kiểu tự do.
Các kiểu tạo dáng thịnh hành hiện nay: cơ bản có 3 loại: free style( tự do), moribana và nagaire bên cạnh các loại cổ điển khác:
Moribana : cắm với đĩa hoa nông…
+ kiểu thẳng đứng là cấu trúc cơ bản nhất của Ikebana. Moribana được cắm trong các loại bình nông, đĩa…Có khi phải dùng các “bàn chông”để giữ hoa và cây.
+ dáng nghiêng : là kiểu được cắm vào những loại bình, đĩa có thể sử dụng được phụ thuộc vào nơi bày hay hình dáng của các nhánh cây.
Nagaire: dùng với các bình hoa cao, cành hoa dài
– dáng nghiêng
– dáng thẳng: được cắm trong bình miệng hẹp, cao mà không dùng những dụng cụ hỗ trợ. Thậm chí chỉ cần một cành hoa mà thôi.
– dáng rũ được cắm theo cách nhánh chính nằm dưới miệng bình. Và dùng một nguyên liệu linh hoạt để tạo ra những đường nét đẹp đẽ nhằm hài hòa các bông hoa.
Lịch sử của Ikebana bắt đầu từ chừng hơn 500 năm trước, cũng là lịch sử của trường dạy cắm hoa cổ nhất của Nhật. Bắt đầu từ một nhà sư ở chùa Rookakudo ở Kyoto, ông cắm hoa rất giỏi và những nhà sư khác thường nhờ ông chỉ cho cách cắm hoa. Vì ông sống gần một cái hồ, nên người ta hay gọi ông là ông sư bên hồ tiếng Nhật là Ikenobo. Và cái tên Ikenobo trở thành một từ chung chỉ những nhà sư chuyên cắm hoa thờ.
Các kỹ thuật cắm đa dạng từ các trường phái Ikebana: bắt đầu từ lớp học Ikebana đầu tiên của Ikenobo với học sinh là các nhà sư, các nhà quyền quí; Ikebana ngày càng phổ biến, mỗi lớp học , trường dạy Ikebana lại có những kỹ thuật tạo dáng riêng dựa trên các nguyên tắc cơ bản của Ikebana..làm phong phú và tinh hoa hơn nghệ thuật Ikebana:
Nếu xét kỹ ra thì hiện nay nghe đồn có hơn 300 trường phái Ikebana, mỗi trường lớp dạy Ikebana sáng tạo ra những kỹ thuật tạo dáng-cắm hoa mới dựa trên những nguyên tắc Ikebana cơ bản, càng ngày càng hoàn thiện Ikebana thành một nghệ thuật vừa riêng vừa độc đáo nhưng rất phong phú. 3 trường phái lớn đại diện tiêu biểu cho nghệ thuật cắm hoa Nhật bản là Ohara, Ikenobo và Sogetsu. Sau đây giới thiệu với mọi người những trường phái chính đó và một số trường phái phổ biến khác.
Ikenobo khởi xuất là việc cắm hoa thờ cúng của các nhà sư, trải qua bao năm tháng phát triển hiện nay trường phái Ikenobo phát triển rộng khăp Nhật bản và cả trên thế giới. Đặc trưng của trường phái này là kiểu dáng, loại hoa, cách cắm được quyết định sẵn. Người ta còn học về đời sống của cỏ cây.
Trường phái Ohara rất đa dạng và phong phú về các loại bình hoa, các loại hoa cắm và cách cắm. Sáng lập bởi Unshin Ohara (1861-1916), ông khám phá những loại hoa, cây cỏ từ ruộng đồng và rừng núi, và đã phát triển một kiểu ikebana thể hiện vẻ đẹp tự nhiên. Ông đồng thời tìm cách kết hợp với những loại hoa rực rỡ của Phương Tây bắt đầu được nhập vào Nhật. Và kỹ thuật cắm hoa Moribana được ông đưa ra là bước tiến vào nghệ thuật Ikebana hiện đại . Năm 1897 triển lảm đầu tiên của Ikebana với nghệ thuật cắm kiểu Moribana đã được tổ chức.
Tem nè!
Tối CN vui HL nhé.
Phải công nhận nghệ thuật cắm hoa của Nhật bản thật tuyệt vời em nhỉ. Chị rất thích vì cái vẻ đẹp thanh thoát, quí phái mà lạ lạ nữa. Bình hoa của họ cũng rất lạ, chi mê lắm.
Giá mà HL đưa lên vài hình minh họa cho bà con chiêm ngưỡng thì hay biết mấy! hi hi.
Chị ơi lúc nãy em bấm nhầm , đang dở dang mà entry đã lên trang mất.
Xin lỗi chị nhá!
Ôi, thật tuyệt vời!
Cảm ơn HL nhìu nhìu .
Chị cũng hay thích ngắm các kiểu cắm hoa của Nhật bản mà vẫn luôn ngỡ ngàng bởi sự phong phú và độc đáo vô cùng…
Ngày vui em nhé.
Cám ơn chị ghé qua xem và chia sẻ nhé!
Đẹp chị hè!
Chị ơi! Em thấy kiểu cắm hoa nào cũng độc đáo, công phu, đầy tính nghệ thuật.
Thế ở nhà, chị hay cắm kiểu nào vậy?
hì hì ở nhà chị cắm luôn kiểu tự do ở ngoài vườn em ạ! chị không hay mua hoa cắm trong nhà, chị chỉ trồng ở mọi nơi có thể và đê tự nhiên thế thôi em à! chị không biết cắm hoa theo nghệ thuật Ikebana. Con gái chị đi học những kiểu đơn giản, và học khi nào thì được mang tác phẩm về nhà trình bày thôi em ạ.
Tem cái nào. Vào đọc bài chị còm làm dấu. E chả biết gì về hoa hòe cả hihi. Nhưng nhìn thấy đẹp lắm!
Ừa nhìn chộ đẹp là được rồi đó em nờ, ít ra có thể nó đã làm cho em thư thái hơn!
Tuần mới công việc hanh thông nhá em!
Chào em Hà Linh dễ thương cụa eng Giôông Nhựt Bổn !
Vô nhà em chị BD thích nhất là được ngắm hoa, vì rứa chị mới nhủ em ở bên đó thì lấy hoa Anh Đào làm nền nhà là rứa đó, các kiểu hoa em pót lên kiểu nào cũng chộ đáng yêu cả, cắm hoa nghệ thuật là cần học hỏi và công phu lắm đó em hè ? Cứ chộ hoa nhà em là chộ cả 4 mùa đều ấm áp yêu thương cả, có 1 loài hoa chuyên nở về mùa xuân mà không cần phải cắm mô em hè ( đó là hoa XL ) hiiiiiiiiiiiiiii
Tuần mới gặt hái nhiều niềm vui, hạnh phúc, thành đạt nhé em
Hì hì hoa XL thì khi mô cũng tươi roi rói, ngào ngạt rồi chị Bạch DƯơng nờ!
Ngắm hoa thấy đỡ mệt chị nhỉ?
Cám ơn chị nhiều!
Hiiiiiiiiiiiii Hoa nớ thì đặc biệt rồi em hè ? Năm ni ở QT yêu thương chị chộ hoa tết có thêm cây bắp cải em ạ ! Bắp cải cảnh nờ xoè ra rứa, họ mua 1 cây bắp cải đó 1 trăm ngàn VND đó em ạ , đắt chứ phải rẻ mô chị thấy lạ chứ không đẹp, ta mua 10 cây lay ơn đỏ Đà lạt e đep hơn, năm mô tết chị cũng mua 10 bông lay ơn Đà Lạt bỏ vô lọ hoa, ngoài ra còn nhiều hoa khác cũng đẹp nhưng có lẽ không đẹp bằng hoa Nhật Bản em hè ? Em sướng thiệt, ngắm hoa đã thấy no rồi. vui mãi rứa em nhé !
Chào chị Bạch Dương, xuân nào hoa cũng nở! nở suốt 4 mùa xuân!
Cây hoa bắp cải nớ bên ni cũng có chị tề: màu tím, hồng, trắng..nhưng mà rẻ hown ở Quảng Trị quê hương mình đó chị à. cây này phải trồng mấy cây vào một chậu thì mới đỡ,hoặc là trồng thêm các cây hoa nhỏ nhỏ bên cạnh cũng được, nếu để khôg thì e không thấy đẹp lắm chị nờ!
Hoa lay ơn em cũng gieo củ nhưng mà phải trồng thật nhiều, dày mới đẹp, ít thì không bỏ chị hè! Lay ơn trông cũng hay chớ!
Công phu thật, chỉ có cắm hoa thôi mà có hẳn các trường phái. Thanks chị HL nhé.
Zhi à, đó là người ta luôn sáng tạo chứ không lặp lại một cách cứng nhắc cho nên mới hình thành nên những trường phái- kỹ thuật cắm hoa Ikebana khác nhau nhưng vẫn không làm biến thái Ikebana gốc -vẫn giữ được nguyên tắc căn bản của Ikebana nhưng có những phong cách mới làm cho Ikebana trở nên phong phú và đa dạng hơn em nhỉ?
Chúc Zhi một tuần mới thiệt là vui! Làm gì thành công nấy!
Đẹp quá chị Hà Linh ạ! Quả thật không đơn giản để đạt những công phu này.
Quả là ” nghề chơi cũng lắm công phu” Trần Phan nhỉ?
Tuần mới tốt lành nhá!
Giá mà có dịp được đi Nhật chơi, không biết ở đó thế nào, chứ mà vô blog O Hà Linh là mình cứ thấy mê Nhật quá trời. Cắm hoa hay xếp giấy đều đẹp cả. Độc đáo thật đấy
À O Như Mai đó hà? Bựa mô sang chơi đi! Từ Úc sang đây cũng nhanh mà! Ở mô thì chắc tui mê đó thôi O Như Mai nà! Úc cũng đẹp lắm, Úc rộng rãi hơn Nhật thì phải, thiên nhiên tươi đẹp và khoáng đạt. Người Nhật di dân sang Úc cũng nhiều lắm,và cũng nhiều người NB sang du lịch bên nớ lắm mà.
Cúi đầu bái phục!
Phục hè anh Phil!
Út chỉ biết cắm hoa theo trường phái Út Ổi thôi HL 🙂
Cũng đặc biệt chứ bộ! Trường phái H.L là trường phái để trên cây thui Út nờ!
Anh giai Cd lạy bé Hà ninh về tính tỉ mỉ, tinh kiên nhẫn, óc quan sát tinh tế… nói chung nà Hn có thái, tác, cụ , tỉ . Kính nể, kính nể…anh giai mà viết thì chỉ dùng cảm xúc dồn nén bắn đánh “đòm” 1 cái là xong, rồi nó muốn thành cái chi thì thành.
anh giai mà viết thì chỉ dùng cảm xúc dồn nén bắn đánh “đòm” 1 cái là xong, rồi nó muốn thành cái chi thì thành.
——–
Hì hì, đọc cái còm của Cú Đỉn thì khi mô cũng phải giành dăm chục giây để tủm tỉm cái trước khi ré- còm cái chi thì ré…
Thì em “cần cù bù thông minh” mà lại. Mà “bắn cái đòm” của anh răng lại rất tình cảm và day dứt hè, đạn “tình người” có khác!
Giờ em chỉ nghĩ là anh phải đi kiếm cái cung+ cái tên, rồi ” nhắm thẳng ” tim nàng ” mà bắn” cái coi răng!
Em gái à. Cảm ơn em vì chủ đề giới thiệu cách cắm hoa theo các trường phái. Chị KD rất thích cắm hoa, chị cũng đọc một số bài về cách dạy cắm hoa của Nhật bản theo ý nghĩa triết học: thiên- địa- nhân (trời- đất- con người). Để từ cái cốt của tư tưởng đó, mà phát triển, thì người mới học cũng sẽ nhanh chóng có được khả năng biết cách cắm sao cho có hồn, thể hiện cảm xúc thẩm mỹ, cách cảm thụ vẻ đẹp của từng người, phản chiếu ở bình hoa.
Nhưng ngoài những quy tắc chung, thì chị thích nhất là cắm hoa ở bất cứ vật dụng gì có thể. Khi đó, cái vẻ đẹp của hoa thật da dạng, nó tạo cảm hứng bất ngờ, lạ lẫm. Đến bông hoa dại hoặc lá cỏ cũng có thể trở thành bức tranh nho nhỏ cho cảm xúc thẩm mỹ của mình, em ạ.
À, chị sẽ gửi ảnh cho em qua email nhé. có bức ảnh bên vườn lan, của một trại giống hoa lan Thái khá đẹp, chị rất ưng ý. Cảm ơn sự tươi trẻ của em phản chiếu qua những bức ảnh, những entry
Chị kính mến,
Em nghĩ Ikebana đặc biệt bởi tính sáng tạo và đa phong cách nhưng không phá vỡ những nguyên tắc cơ bản chị nhỉ?
EM cũng học được nhiều về Ikebana khi tổng hợp để viết bài này.
Em rất vui vì đúng cái chị thích!
Em sẽ xem hình ảnh ngay chị à.
Cám ơn chị!
o HL à.
Thực ra thì Ct mù tịt về cái nghệ thuật cắn hoa này. Nhìn vào thấy nó đèm đẹp hay hay, nhiều sáng tạo và kì công.
Tên các trường phái là tên của tổ chức, tên người lập nhóm? Và o HL tâm đắc trường phái nào nhất? đẻ đoán thử o HL thích kiểu nào ấy mà. Hi hi.
Nhìn đèm đẹp và biết sự kỳ công rứa làkhông mù tịt mô Choitre nờ!
Các trường phái như em đã nói ở trên là tên của người sáng lập, tên của một dòng họ, hay tên của một kỹ thuật cắm riêng đó anh nờ.
Hì hì em thì kiểu mô cũng thích anh nờ!
Tuần mới khỏe nhá CHoitre!
Hà Linh à!
Từ lâu đã nghe nói đến cắm hoa nghệ thuật và đặc biệt nghệ thuật cắm hoa của Nhật bản nhưng lần đầu tiên được o Hà Linh cho thưởng thức các kiểu cắm hoa của nhiều trường phái và cả những lời bình của chủ nhân. “Khá khen” cho cả hai và từ đó cứ ước ao một lần được đặt chân đến đất nước Nhật bản xinh đẹp có những người tài hoa như thế này. Đúng là “Nghề chơi” cắm hoa “cũng lắm công phu” Hà Linh nhỉ.
Chào anh canhdongluanep- cái tên đem đến cả một trời no đủ hi hi!
Bựa mô sang đây xem anh canhdongluanep nhé, vào dịp có triển lãm Ikebana thì càng tuyệt vì có thể sẽ được xem các nghệ nhân trình diễn nghệ thuật cắm hoa anh ạ.
Tuần mới khỏe-vui nha anh!
Nghệ thuật cắm hoa & chơi bonsai của Nhật Bản thì nhất rồi !
Theo anh đó là một trong những nét văn hóa nổi bật của đất nước mặt trời mọc !
Anh quyết định làm xì tin’ model rồi hay răng mà mỗi khi một áo thế này nhẻ? Thế này thì các phụ huynh yên tâm là có một xì tin lớn “chỉ đạo” các xì tin bé đi đúng lề rồi he he
Ikebana độc đáo anh xì tin Model nhỉ?
Nhìn hay quá-hèn chi người ta nói”ăn cơm tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật….” để về cắm hoa. Cho BL copy mấy cái này nha.
Chắc không ghé blog ai nữa đâu, thấy blog nào cũng hay, nhiều cái để học.
B.L cứ copy đi nếu thấy ưng ý. Tuy nhiên H.L muốn giải thích cho BL là cách dùng tên các trường phái, kiểu cắm hoa, tên người trong bài H.L không diễn giải theo ngĩa Hán Việt như người Việt mình hay làm với tiếng Nhật. Ví dụ: Sangetsu có thể đọc là Sơn Nguyệt. H.L để nguyên cách đọc của tiếng Nhật như thế thì khi B.L có cơ hội nói chuyện với người Nhật về Ikebana, B.L cứ nói ra âm Nhật như thế thì tự khắc là người ta hiểu. Với người k học tiếng Nhật nếu H.L dùng âm Hán Việt thì sẽ rất khó cho họ nói chuyện trên thực tế với người NHật.
Blog là thế đó B.L, mỗi blog một vẻ nên một khi vào blog thì khó dứt ra.
Ikebana là một nghệ thuật đặc sắc của Nhật Bản không lẫn vào đâu được. Tại các cuộc triển lãm quốc tế, bình cắm hoa Ikebana luôn nổi bật với nét tinh tế hòa quyện với thiên nhiên của thuyết Tam Tài, Thiên, Địa Nhân. Con người sống giữa trời đất, Rất thú vị khi được tìm hiểu về Ikebana, mà càng thú vị hơn được “trực tiếp tường trình từ Nhật Bản” bởi “đại sứ văn hóa” HL.
Mong “đại sứ văn hóa” có dịp giới thiệu giới thiệu về nghệ thuật Bonsai, và nghệ thuật gấp giấy Origami.
ĐT
Cám ơn anh Doan Tran,
Khi chọn hình đưa lên blog em cũng bị” tẩu hỏa nhập ma” vì thấy hinhf nào cũng độc đáo,quá đẹp anh à.Thật tinh tế anh Doan Tran, và hầu như không lặp lại bởi sự đa dạng trong sáng tạo của Nghệ Nhân. EM nghxi sự phong phú, da dạng về hoa ở xứ ôn đới cũng là yếu tố quan trọng.
Tháng 5 ở Tokyo cũng có triển lãm Ikebana đó anh.
Đẹp thật , cách cắm hoa trông thanh thoát mà rất quyến rũ . Mọi hôm chị thấy truyền hình chiếu nghệ thuật tạo dáng cây cảnh của Nhật Bản nữa , thật tuyệt . Rồi có trang trí bể cá nữa Hà Linh à , nói chung về mặt này thì Nhật Bản đứng đầu đó .
em thấy cái chi họ cũng du nhập từ ngoài vào nhưng khi vào họ thì biến thành cái cao hơn hẳn rùi người ta phẩy đi học của họ chị nờ! răng rứa hè?
Họ sáng tạo Hà Linh à , con người Nhật Bản bao giờ cũng năng động và tinh tế . Chị còn nhớ một bộ phim tài liệu của Việt Nam chị xem tại rạp cách đây gần 30 năm trong đó có đoạn nói rằng : Nhật Bản liôn giáo dục cho thế hệ trẻ rằng nước nhật còn nghèo do chịu ảnh hưởng của chiến tranh thế giới thứ 2 , rồi thiên tai động đất núi lửa … do vậy người Nhật Bản phải luôn phấn đấu làm hết sức mỉnh để bù đắp .Còn Việt Nam mình thì bao giờ cũng : Đất nước ta rừng vàng biển bạc , được thiên nhiên ưu đãi…vi vậy thế hệ trẻ thỏa mãn ,không ý thức được trách nhiệm trước bản thân mình và đất nước .
Gíá như bây giờ truyền hình VN phát lại những bộ phim tài liệu như thế .
em thấy họ ít dùng sáo ngữ chị à!
Hoa đẹp, làm sảng khoái cả tâm lẫn trí, tui chôm luôn cả mớ về làm hình nền cho nó sang trọng ngày tết, xin phép Hà Linh nhe (tiền trảm hậu tấu, hi hi!)
Xin mời anh Lý cứ tự nhiên, được anh Lý chiếu cố HL cũng vui lắm mà.
Ngắm hoa thì thích thật anh Lý nhỉ? không dám hứa trước nhưng mùa xuân tới cố gắng đi mấy chỗ hoa đẹp và hiếm chộp về cho anh Lý và mọi người coi nha!
cam on chi ve nhung thong tin huu ich. e dang rat muon hoc cam hoa ikebana nhung o hcm that kho tim noi de co the hoc. lam phien chi co the huong dan gioi thieu noi hoc, hoac nhung cuon sach chuyen ve ikebana giup e voi! cam on chi that nhieu!
Chào Xuan Hoa,
Mình cảm ơn bạn ghé đọc và quan tâm tới Ikebana nhé, mình không ở VN nên không rõ có sách gì và nơi nào bạn có thể học, bạn thử tìm hiểu ở Lãng sự quán Nhật ở SG xem có nơi nào tổ chức các lớp vậy không nhé!
Mình nghĩ bạn cũng có thể quan sát các hình thức Ikebana như ở trên và mày mờ được đấy, thử xem sao!
ôi! nhìn yêu thế.đầu óc họ phong phú thật.
đúng thế bạn nhỉ?